Sinds de invoering van het nieuwe Wetboek van vennootschappen in maart 2019 is het best eenvoudig om een vennootschap op te richten. Maar pas op: eenvoudig wil niet zeggen dat je het rap moet afhandelen. De volgende 5 punten zijn te belangrijk om niet over na te denken voordat je de sprong waagt.

Het hangt allemaal af van de aard van je activiteiten. Als je zelfstandige activiteit minder dan 50% van je tijd in beslag neemt en minder inkomsten genereert dan je activiteit als werknemer, is het beter om te kiezen voor het statuut van zelfstandige in bijberoep en je hoofdactiviteit als werknemer te behouden.
Als je minder dan halftijds voor je werkgever werkt, val je automatisch onder het statuut van zelfstandige in hoofdberoep. 

Je socialezekerheidsbijdragen bedragen 20,5% van je netto belastbaar inkomen, maar de minimumbijdrage verschilt naargelang van je statuut.
Als je inkomen als zelfstandige minder dan 1.553,48 euro bedraagt, ben je vrijgesteld van deze bijdrage.
Als je inkomen boven die grens ligt, moet je een minimumbijdrage van 80,76 euro per kwartaal betalen. De minimumbijdrage voor een zelfstandige in hoofdberoep bedraagt 748 euro per kwartaal.
Dat verschil is te verklaren door het feit dat voor een zelfstandige in bijberoep diens socialezekerheidsdekking al wordt betaald via de activiteit als werknemer, terwijl een zelfstandige die volledig moet opbouwen. Heeft een zelfstandige in bijberoep meer dan 14.000 euro aan inkomsten dan wordt de volle pot aangerekend (20,5%).

Of je nu in hoofdberoep of in bijberoep zelfstandig bent, je kunt besluiten al dan niet een vennootschap op te richten. Ook dat hangt af van de omvang van je bedrijf. Over het algemeen geven starters er de voorkeur aan om voorlopig een eenmanszaak (als natuurlijke persoon) te beginnen, en eventueel later over te stappen op een vennootschap (als rechtspersoon).

• Een professionele rekening openen
• Je bedrijf registreren bij de Kruispuntbank voor Ondernemingen (KBO)
• Je btw-nummer activeren
• Toetreden tot een socialeverzekeringsfonds
• Je ondernemersvaardigheden aantonen (een diploma van hoger onderwijs geldt automatisch als bewijs) en alle voorgeschreven vergunningen voor je activiteit aanvragen

Voordelen:
- Geen minimumkapitaal
- Geen notaris nodig
- Je beslist alles zelf.
- Weinig administratieve verplichtingen (geen balans of dubbele boekhouding)
- Je ontvangt de opbrengsten rechtstreeks als persoon.

Nadelen:
- Geen duidelijke scheiding tussen je bedrijfs- en privévermogen (in geval van wanbetaling kan beslag worden gelegd op je eigen vermogen).
- Moeilijkheden bij overdracht of verkoop van de activiteit omdat die verbonden is aan jouw persoon
- Een faillissement wordt een persoonlijk faillissement.
- Fiscaal minder voordelig (je inkomsten worden belast tegen het tarief van de personenbelasting, d.w.z. 50%, tegenover ca. 30%, of zelfs minder, in een vennootschap)

• Kiezen uit de 5 bestaande vennootschapsvormen: besloten vennootschap (bv), naamloze vennootschap (nv), coöperatieve vennootschap (cv), maatschap of vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid (commanditaire vennootschap of vennootschap onder firma). De eenvoudigste en meest gebruikelijke keuze is de besloten vennootschap (vroeger bvba). Een bv kun je alleen of samen met anderen oprichten.
  

• Voor voldoende startkapitaal zorgen (Een minimumkapitaal is niet langer vereist, maar je kapitaal moet toereikend zijn om de start en het financiële voortbestaan van je bedrijf te garanderen, anders kun je aansprakelijk worden gesteld in geval van wanbetaling.)
• Een gedetailleerd financieel plan opstellen
• Naar de notaris gaan

Voordelen
- Je aansprakelijkheid is beperkt, zodat je privévermogen beter beschermd is.
- Een bedrijf kan gemakkelijker krediet krijgen dan een individu.
- Opvolging en overdracht zijn eenvoudiger.
- Een vennootschap is fiscaal voordeliger (aftrekposten, belastingoptimalisering, enz.).
- Je inkomen wordt minder belast en je kunt je loon beter optimaliseren.

Nadelen
- Je moet aantonen dat je startkapitaal beantwoordt aan de realiteit van je bedrijf voor de komende twee jaar.
- De opstartkosten zijn hoger.
- Er zijn meer formaliteiten en administratieve verplichtingen (boekhouding, bekendmaking van de balans, stopzetting van de activiteit, enz.).

Als je een eenmanszaak begint, zonder een vennootschap op te richten, is er geen startkapitaal verplicht.

Als je een bv wilt oprichten, moet je startkapitaal opzijzetten om het bedrijf de eerste twee jaar te kunnen voortzetten. Daarvoor is er geen minimumvereiste meer, maar je zult wel moeten aantonen dat het toereikend is om de aanloopkosten van je bedrijf te dekken. Als je binnen de eerste drie jaar na de oprichting failliet gaat omdat je niet voldoende reserves opzij hebt gezet, kun je aansprakelijk worden gesteld en kan de curator van het faillissement beslag leggen op je privévermogen.

Beschik je niet over voldoende startkapitaal? Er zijn verschillende financieringsmogelijkheden. Een overzicht vind je op de KBC Brussels ondernemers website:  

Bij de oprichting van een besloten vennootschap moeten verschillende stappen worden ondernomen::

• Een professionele rekening openen
• Een gedetailleerd financieel plan opstellen, gewoonlijk met de hulp van een accountant (Dit is een overzicht van de levensvatbaarheid van de onderneming, met inbegrip van alle financieringsbronnen bij de aanvang, een begrotingsraming voor twee jaar, een raming van de resultaten na 1 en 2 jaar, en een beschrijving van de veronderstellingen die zijn gebruikt om de omzet en de winst te ramen)
• De statuten van je vennootschap opstellen (Dit is als het ware het ‘geboortecertificaat’ van je vennootschap, met een beschrijving van de bedrijfsactiviteiten, het kapitaal, de aandeelhouders, de procedures voor de overdracht van aandelen en voor ontbinding, het beheer, de besluitvorming, de data van de algemene vergadering, enz.)
• Naar de notaris gaan om de vennootschap op te richten en de statuten te publiceren
• De onderneming registreren bij de Kruispuntbank voor Ondernemingen (KBO) via een ondernemingsloket (Je krijgt dan ondernemingsnummer, dat ook je btw-nummer zal zijn.)
  

Als eenmanszaak hoef je alleen te betalen voor je registratie bij de KBO om je ondernemingsnummer te verkrijgen en het te activeren als btw-nummer. Dat kost ongeveer 160 euro.

Als je een besloten vennootschap opricht, moet je ook de notariskosten betalen (honorarium van de notaris, publicatie in het Belgisch Staatsblad en andere administratieve kosten). Die bedragen ongeveer 1.400 euro.

Meer info? Bezoek de ondernemerswebsite van KBC Brussels: