Nieuwe geopolitieke trend waar je als belegger best rekening mee houdt

1. Veranderende machtsverhoudingen

“Verschillende factoren zetten grootmachten aan tot strategische onafhankelijkheid. Je kan ze niet los van elkaar zien. De ene factor beïnvloedt de andere. De toegenomen invloed van opkomende economieën, vooral van China, die de dominantie van de Westerse landen uitdaagt, is er één van”, zegt Jeroen Van Boeckel, strategist bij KBC Asset Management. Traditionele machtsverhoudingen veranderen in snel tempo, wat enerzijds leidt tot een botsing van waarden en belangen, en anderzijds tot een concurrentiestrijd om invloed, middelen en markten. “Sinds 1 januari is de club van BRIC-landen (red. Brazilië, Rusland, India en China) officieel uitgebreid met 6 landen (red. Argentinië, Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Iran, Egypte en Ethiopië) met als doel een groter tegenwicht te vormen tegen het Westen”, stelt Van Boeckel. “Verschillende van deze landen hebben belangrijke grondstoffenvoorraden. Denk hierbij aan olie en gas of metalen zoals lithium. De nieuwe machtsverhoudingen bemoeilijken de grondstoffentoevoer aan de Westerse industrie.”

2. Geopolitieke complexiteit en onzekerheid

“We zijn getuige geweest van een reeks schokken en crises. Dat bewijzen niet enkel COVID-19 of de Russische invasie, maar ook de handelsoorlog tussen de VS en China, de talloze cyberaanvallen, de klimaatverandering, de regionale conflicten, de migratiestromen, ... Ze leggen de kwetsbaarheid en onderlinge afhankelijkheid van het mondiale systeem bloot en vergroten de vraag naar veiligheid en veerkracht”, stelt Van Boeckel.

Landen en bedrijven worden voorzichtiger in het delen van kennis en in het toegang bieden tot vitale infrastructuur. “Denk aan de Amerikaanse blokkade waardoor ASML haar meest geavanceerde chipmachine niet aan China mag leveren of aan het verbod voor Huawei om in westerse landen mee te werken aan het 5G-netwerk”, zegt Sebrechts.

“Tussen de VS en China heerst al langer een handelsoorlog”, vult Van Boeckel aan. “Maar ook de politieke spanningen tussen de twee naties worden groter. Vooral door de discussie rond Taiwan. De Europese diplomatie probeert aan de zijlijn te staan maar wordt steeds meer gedwongen om een kant te kiezen.”
 

3. Toxische polarisatie

De laatste jaren zagen we een toename van nationalisme, populisme, extremisme en protectionisme, zowel binnen als tussen landen. Dit holt het vertrouwen en de samenwerking tussen de grote spelers op het wereldtoneel uit en wakkert het streven naar soevereiniteit en identiteit aan.

Onze samenleving is diverser dan ooit. Verschillen tussen mensen met andere achtergronden, religies of culturen, of verschillen in mening, zoals bijvoorbeeld rond de klimaatimpact, zetten een samenleving onder druk. “Botsende meningen moeten naast mekaar kunnen bestaan in een gezonde democratie, maar wanneer men mensen met een andere mening als gehate tegenstanders begint te zien, dan duikt toxische polarisatie op”, aldus Sebrechts.

“Bij een hyperglobalisering zijn er naast winnaars ook verliezers”, zegt Van Boeckel. “Denk aan arbeiders uit de rijkere landen, die hun fabrieken en dus hun jobs zagen verdwijnen naar lageloonlanden. Als hier te weinig aandacht voor is, krijg je tegenbewegingen, zoals de handelspolitiek van voormalig president Trump, die de jobs terug naar de VS ging halen. De Brexit is nog zo’n voorbeeld. Massa-immigratie bleek een van de voornaamste factoren bij de keuze voor Brexit, samen met de miljarden die naar Brussel vloeiden en de regels die ervoor in de plaats kwamen. De conclusie van de meerderheid was dat het Verenigd Koninkrijk beter af zou zijn buiten de EU.”

“Mensen gaan dikwijls uit van het ergste, maar de geschiedenis leert ons dat moeilijke tijden altijd innovatieve oplossingen opleveren”, zegt Van Boeckel. Om de uitdagingen van de nieuwe, multipolaire wereld het hoofd te bieden, zullen landen en industrieën zich deels heruitvinden. “Strategische onafhankelijkheid betekent niet per definitie dat de verschillende machtsblokken volledig zelfvoorzienend moeten worden”, aldus Van Boeckel. “Het komt erop aan nieuwe evenwichten te zoeken. Niet langer blindelings vertrouwen op één flessenhals in de productieketen, of op één autoritair, onberekenbaar regime.”

Bij thematisch beleggen draait alles om anticiperen op ontwikkelingen, ingegeven door grote macro-economische of structurele trends. “Wat ons onderscheidt, is onze aanpak”, zijn Van Boeckel en Sebrechts het eens, “waarbij strategen, economen en analisten hun kennis en expertise samenbrengen om tot een sterke visie te komen, waar we dan onze investeringsbeslissingen op afstemmen.”

We schuiven in dit kader drie beleggingsthema’s naar voor:

• Energietransitie en –onafhankelijkheid, inclusief materiaaltransitie en -onafhankelijkheid

De verschuiving van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energiebronnen, evenals de ontwikkeling van energieopslag en distributiesystemen biedt kansen voor beleggers. Aangezien een succesvolle energietransitie mede bepaald wordt door de beschikbaarheid van schaarse grondstoffen uit een klein aantal landen – bijvoorbeeld lithium – staan ook alternatieve grondstoffen en productieprocessen centraal in dit thema.
 

• Gebruik en veiligheid van data

Investeerders die geïnteresseerd zijn in digitale transformatie, innovatie en cyberbeveiliging, vinden hier hun gading. Denk aan het genereren, verwerken en beschermen van gegevens, evenals de toepassing van gegevensanalyse en kunstmatige intelligentie.
 

• Productie-efficiëntie

Naast het verzekeren van een eigen bevoorrading van grondstoffen en materialen, zijn innovaties in robotica en automatisering van processen cruciaal om de eigen productiviteit op te krikken. Steeds meer werk, over alle sectoren heen, zal met geavanceerde robots verricht worden, met als doel de winstgevendheid en dus de economische groei te verhogen.