Een eenmanszaak richt je als enige natuurlijke persoon op. Dat betekent dat je als stichter op alle vlakken verantwoordelijk bent voor je zaak.

• Erg eenvoudig op te richten
• Ideaal voor wie snel van start wil gaan
• Eenvoudige boekhouding
• Geen startkapitaal nodig
• Je bent je eigen baas en neemt alle beslissingen zelf, zonder verantwoording aan vennoten

• Zaak van een natuurlijke persoon, de zaak is geen rechtspersoonlijkheid
• Vermogen van de zaak en privé-vermogen zijn in principe niet gescheiden. Bij schulden kan dus ook het privé-vermogen van de stichter aangesproken worden.
• Afhankelijk van het huwelijksstelsel, kan ook de echtgenoot worden aangesproken voor eventuele schulden.

• Een vennootschap is een eigen rechtspersoonlijkheid, met dus eigen rechten en plichten.
• Er is een startkapitaal nodig bij een vennootschap, afhankelijk van de soort vennootschap
• Vennootschap is complexer op alle vlakken: om op te richten, maar ook op vlak van boekhouding, administratie en fiscaliteit.
• Moet via notarisakte opgericht worden, terwijl een registratie in het handelsregister volstaat bij een eenmanszaak.

• De opstart kan vrij eenvoudig, aangezien er geen notariële akte nodig is. Via een ondernemingsloket word je door alle formaliteiten gegidst, zoals het activeren van een btw-nummer, aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds...
• Een aparte rekening openen voor je zaak is niet verplicht, maar het wordt wel aangeraden. De fiscus heeft enkel inzage in rekeningen die beroepsmatig gebruikt worden. Gebruik je je privérekening ook voor de zaak, dan heeft de fiscus meteen een inkijk in je privé-leven. Daarnaast is het ook overzichtelijk om privé-uitgaven en zakelijke inkomsten en uitgaven gescheiden te houden.
• Geen startkapitaal nodig.

• Een vereenvoudigde boekhouding is normaal voldoende. Dat bestaat uit: 
  • een financieel dagboek, het best op te splitsen in een kas- en bankboek. Het kasboek bevat alle uitgaven en ontvangsten in geld. Het bankboek omvat alle uitgaven en ontvangsten via een bankrekening.
  • Aankoopboek, met bijvoorbeeld facturen van leveranciers o Verkoopboek, met een overzicht van je verkoop aan klanten en eigen facturen
  • Inventarisboek met een beschrijving van de voorraad

Je mag je boekhouding zelf bijhouden, eventueel via een online boekhoudprogramma, maar toch kan het interessant zijn te werken met een boekhouder. Zo ben je zeker van een correcte boekhouding en kan de boekhouder zicht houden op de financiële gezondheid van je bedrijf. 

• In een eenmanszaak worden je inkomsten beschouwd als een persoonlijk inkomen, waarop je dus ook personenbelasting betaalt. Hoge winsten zullen dus ook zwaarder belast worden.

• De boeken neerleggen in een eenmanszaak is vrij eenvoudig.  
  • Je doet dit via het ondernemingsloket, die je zullen schrappen uit de KBO (Kruispuntbank voor Ondernemingen).
  • Geef de stopzetting door aan het btw-kantoor
  • Breng het sociaal verzekeringsfonds en de mutualiteit op de hoogte, binnen de 15 dagen na de stopzetting. 
• Een groot nadeel aan de eenmanszaak is dat privé en zaak niet gescheiden zijn, en ook je privévermogen kan worden aangesproken bij eventuele schulden. Om te voorkomen dat ook de bezittingen van je partner in beslag kunnen worden genomen, huw je het best ‘met scheiding van goederen’. Informeer bij de notaris wat in jouw geval de beste optie is.
• Om je privé-vermogen te vrijwaren, kun je ook een verklaring van onbeslagbaarheid van de gezinswoning afleggen bij de notaris. Dat betekent dat schuldeisers geen beslag zullen kunnen leggen op je woning bij schulden.

Het huwelijksstelsel en de onbeslagbaarheid van de gezinswoning zijn uiteraard formaliteiten die je moet regelen voor je je zaak stopzet.   

Een eenmanszaak kan een goed idee zijn voor jouw project, maar het is belangrijk de risico’s in acht te nemen. Is een eenmanszaak iets voor jou, of toch beter een vennootschap? Bekijk de verschillende vennootschapsvormen of maak een afspraak met een kmo-adviseur.