Checklist trouwen of samenwonen

Checklist trouwen of samenwonen

Tijd voor de volgende stap in je relatie? Gaan samenwonen of trouwen zorgt voor heel wat verandering, zowel voor je relatie als voor je administratie. Afhankelijk van welke samenlevingsvorm je kiest, komt er meer bij kijken. Met deze handige lijst zetten we al even alle praktische zaken op een rijtje.

Huwen of samenwonen?

Om te beginnen hangt er veel af van de samenlevingsvorm waarvoor je kiest. Gaan jullie samenwonen of stappen jullie in het huwelijksbootje?

Er zijn drie verschillende vormen, elk met hun eigen voor-en nadelen:

1. Feitelijk samenwonen

Bij feitelijk samenwonen gaan mensen samenwonen zonder dat officieel aan te geven. Er komt dus minder administratie bij kijken en er is meer flexibiliteit. Daartegenover staat dat de partners minder beschermd zijn als het bijvoorbeeld tot een breuk komt. Daarom stellen veel koppels een samenlevingscontract op.

2. Wettelijk samenwonen

Bij wettelijk samenwonen leggen de partners een verklaring van samenwonen af bij de burgerlijke stand. Deze samenlevingsvorm geeft bijna dezelfde rechten en plichten als trouwen en biedt dus meer bescherming. De administratie blijft wel beperkt. Ook hier kun je een samenlevingscontract met specifieke afspraken over het bezit en de organisatie van het gezin opstellen.

3. Huwen

In een huwelijk zijn de partners het meest beschermd, maar ze hebben ook de meeste plichten. Er zijn verschillende huwelijksstelsels: scheiding van goederen, algehele gemeenschap van goederen en scheiding van goederen met gemeenschap van aanwinsten (het wettelijk stelsel).

Meer info over de juridische verschillen tussen deze samenlevingsvormen vind je op notaris.be.

Wie moet ik op de hoogte brengen?

Feitelijk samenwonenden hoeven alleen maar de dienst Bevolking op de hoogte te brengen van hun adreswijziging.

Wettelijk samenwonenden en gehuwden moeten meer instanties informeren: de burgerlijke stand, werkgever, sociaal verzekeringsfonds en kinderbijslagfonds (voor zelfstandigen), de Hulpkas voor Werkloosheidsuitkering (als je werkloos bent), het OCMW (als je een leefloon ontvangt) en de Dienst van Pensioenen (voor gepensioneerden).

Je bankzaken regelen

1Gemeenschappelijke rekening

Als je gaat samenwonen kan het handig zijn om een gemeenschappelijke rekening te openen om gezamenlijke betalingen te doen. Denk hierbij aan de huur, energiekosten en boodschappen. Houd wel in gedachten dat beide partners verantwoordelijk zijn als er schulden  op deze rekening worden gemaakt.

Een alternatief bestaat erin je partner volmacht te geven op je persoonlijke rekening. Maar in dat geval ben je alleen verantwoordelijk voor eventuele schulden , zelfs als je partner die gemaakt heeft.

Een gemeenschappelijke rekening is niet verplicht. Je kunt er ook voor kiezen om jullie individuele rekeningen te behouden of om de individuele rekeningen te combineren met een gemeenschappelijke.

2Samen betalen

Vergeet ook zeker niet na te denken over eventuele domiciliëringen die moeten worden afgesloten of gestart. En hebben jullie ook al nagedacht over een nieuwe debetkaart of kredietkaart?

3Gemeenschappelijke spaarrekening

Wil je samen sparen voor een huis, renovatie of een grote reis? Dan heb je wellicht al eens gedacht aan een gezamenlijke spaarrekening. De verrichtingen die je partner en jij op die rekening kunnen uitvoeren, verschillen wel naargelang het samenlevingsverband dat jullie hebben gesloten.

Het belangrijkste verschil is dat je als gehuwden elk afzonderlijk verrichtingen kunt doen, als samenwonenden (feitelijk of wettelijk) kun je enkel samen verrichtingen uitvoeren. Je kunt elkaar wel een volmacht geven, wat het mogelijk maakt om apart verrichtingen te doen.

Een uitgebreide beschrijving van de toegelaten verrichtingen vind je hier.

4Pensioensparen

Samen een appeltje voor de dorst opbouwen voor jullie pensioen? Bekijk dan zeker de mogelijkheden die pensioensparen bij %bank%% biedt. Er zijn verschillende vormen van pensioensparen mogelijk, ga samen dus zeker op zoek naar de beste formule.

5Fiscale voordelen

Wat de roerende voorheffing betreft, is er een verschil tussen gehuwden/wettelijk samenwonenden en feitelijk samenwonenden. Meer info over deze verschillen vind je hier.

6Samen lenen

Willen jullie een grote aankoop doen zoals een huis of een auto? Dan kunnen jullie samen een lening aangaan. Voor gehuwden en wettelijk samenwonenden is dat verplicht, feitelijk samenwonenden kunnen zelf kiezen wie welk aandeel inbrengt.

7Schulden

Hoe zit het met schulden die gemaakt worden door een van de partners? Is de andere partner daarvoor medeaansprakelijk? Ook dat hangt samen met het stelsel waarin jullie samenleven.

Gehuwden zijn beiden aansprakelijk voor schulden gemaakt voor het gezin en de opvoeding van de kinderen. Aansprakelijkheid voor persoonlijke schulden hangt samen met het gekozen huwelijksstelsel en het huwelijkscontract. Bij scheiding van goederen is iedere partner verantwoordelijk voor de eigen schulden, bij gemeenschap van goederen is er een gezamenlijke aansprakelijkheid.

Wettelijk en feitelijk samenwonenden zijn ook enkel samen verantwoordelijk voor schulden in het kader van gezinsuitgaven en kinderen.

Bij zelfstandigen hangt dit ook samen met de samenlevingsvorm. Schulden gemaakt in een zaak van een van de partners kunnen niet worden doorgerekend aan diens partner wanneer ze samenwonen. Bij getrouwden kan dat wel. Dit kun je verhelpen door te kiezen voor het stelsel scheiding van goederen.

8Verzekeringen

Als je gaat samenwonen, leg je het best ook eens al jullie verzekeringen samen. Koppels zijn immers vaak over- of onderverzekerd. Hebben jullie allebei een brandverzekering en een familiale verzekering? Hoe zit het met jullie autoverzekeringen? Laat je verzekeringsportefeuille zeker grondig doorlichten door je verzekeringstussenpersoon.

Niet voldoende verzekerd? Dan kun je hier je verzekeringen simuleren.

Belastingen

Bij de belastingaangifte is er geen verschil meer tussen gehuwden en wettelijk samenwonenden. Zij worden als koppel beschouwd en komen in aanmerking voor het huwelijksquotiënt en aftrek van een hypothecaire lening. In het eerste jaar moet je wel nog twee afzonderlijke belastingaangiftes indienen, daarna is één voldoende.

Feitelijk samenwonenden worden nog als twee aparte personen beschouwd en moeten dus een aparte belastingaangifte indienen. Eventuele kinderen kunnen in een feitelijk gezin maar door een van de twee ouders ten laste worden genomen.

Successie

Erfrecht

Voor het erfrecht zijn er belangrijke verschillen tussen de verschillende samenlevingsvormen:

  • Feitelijk samenwonenden erven niet van elkaar, in dit geval is het dus belangrijk dat je een testament opstelt als je wilt dat je partner van je erft.
  • Bij wettelijk samenwonenden is er daarvoor geen testament nodig, maar het erfrecht is wel beperkt. De partner krijgt het vruchtgebruik van de woning, en niet de volle eigendom.
  • Voor gehuwden zijn er ook verschillende situaties mogelijk, afhankelijk van het vermogensstelsel.
    • Bij de wettelijke gemeenschap van goederen bestaat de erfenis uit het eigen vermogen van de overledene en de helft van de gemeenschappelijke goederen.
    • Bij scheiding van goederen bestaat de nalatenschap uit de eigen goederen en de helft van de onverdeeldheid (bv. iets dat men samen aangekocht heeft).
    • Bij algehele gemeenschap van goederen is er geen sprake van eigen goederen. De erfenis bestaat dan uit de helft van de gemeenschappelijke goederen.

Meer info vind je op notaris.be.

Testament

Om er zeker van te zijn dat je bezittingen na je overlijden naar jouw wens worden verdeeld, stel je het best een testament op. Vooral voor feitelijk samenwonenden is dat belangrijk, aangezien ze niet automatisch van elkaar erven. Maar ook voor andere samenlevingsvormen kan een testament interessant zijn.

Nog vragen over je verzekeringen, leningen of spaarrekeningen? In je KBC Brussels-bankkantoor of KBC Brussels-verzekeringsagentschap staan we voor je klaar.

Wat met je woonkrediet als je gaat scheiden?

Verkoop je je huis of beslis je er te blijven wonen? Verken je opties en de gevolgen voor jou en je partner.
Wat met je woonkrediet als je gaat scheiden?

Vind de lening die bij je plannen past

Een lening nodig? Wij helpen jou de juiste te kiezen. In 2 minuten.
Vind de lening die bij je plannen past

Waarmee houd ik rekening als ik alleen ga wonen?

Je eerste eigen woning? Spannend! Maar wat moet je allemaal in kaart brengen?
Waarmee houd ik rekening als ik alleen ga wonen?

Studeren in het buitenland

Vergeet deze zaken niet in orde te brengen voor je buitenlands avontuur.
Studeren in het buitenland